سازوکارهای حمایت حقوقی و قضائی از مالکیت خصوصی در جهت سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده ادبیات، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

2 استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده ادبیات، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

3 استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده ادبیات، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

چکیده

تحقیق حاضر در جهت پاسخگویی به این امر است که علی رغم آن که مالکیت خصوصی تضمین شده اثرات و فواید زیادی بر سرمایه گذاری خارجی دارد و منجر به تولید و رفاه اقتصادی می گردد اما نیازمند فراهم کردن سازو کارهای حمایتی حقوق و قضایی نسبت به آن حق می باشد. قانون گذار، در قانون تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی را در زمینه هایی که فعالیت بخش های خصوصی در آن مجاز است، امکان پذیر می داند اما قواعد و مقررات حقوقی و قضایی در حمایت از مالکیت خصوصی در کشور، مطابق با ضوابط و استانداردهای سرمایه گذاری نیست، هر چند تحولاتی در قانون تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی صورت گرفته و حمایت هایی برای حقوق مالکیت سرمایه گذار شناسایی کرده، ولی این قانون نتوانست بستر حقوقی و قضایی مناسب را فراهم کند. فراهم کردن بستر مناسب، نیازمند حمایت از مالکیت خصوصی در سایر قوانین ملی، علی الخصوص قانون اساسی است به گونه ای که منجر به کارایی این حق گردد و برای سرمایه گذار، پویا و جذاب باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Legal and judicial protection mechanisms against private property for foreign direct investment

نویسندگان [English]

  • Mansour Akbari Araei 1
  • Reza Nikhkah 2
  • seyyed mahdi ghoreishi 3
1 PhD. student of Private Law, University of Urmia, Urmia, Iran.
2 Assistant Professor of Islamic Law and Jurisprudence, Faculty of Literature, University of Urmia, Urmia, Iran
3 Assistant Professor of Islamic Law and Jurisprudence, Faculty of Literature, University of Urmia, Urmia, Iran
چکیده [English]

The present study is aimed at answering this question despite the fact that guaranteed private ownership has many effects and benefits on foreign investment and it leads to production and economic prosperity but it requires to provide legal and judicial protection mechanisms for this right. The legislature, in the law of encourage and support foreign investment, it makes foreign direct investment possible in areas where private sector activity is allowed, however, the rules and regulations of legal and judicial protection of private property in the country do not comply with investment rules and standards. However, changes have been made in the law of encourage and protect foreign investment and identified protections for investor property rights but this law failed to provide a proper legal and judicial framework providing the right environment requires protection of private property in other national laws, especially the constitution law in a way that leads to the efficiency of this right and is dynamic and attractive for the investor.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Investment
  • Private Property
  • Support
  • Economy
  • Development
  1. ارفع‌نیاء، بهشید (1370). حقوق بین‌الملل خصوصی. تهران، انتشارات آگاه.
  2. انصاری، عاطفه (1388). علل ناکارآمدی مالکیت خصوصی در کشورهای توسعه‌نیافته (مطالعه موردی ایران). (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
  3. انصاری، علیرضا و رئیسی، لیلا (1397). «استانداردهای بین‌المللی حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی». دوفصلنامه دانشنامه حقوق اقتصادی، دوره جدید(۱۳)، صص. 47-88.
  4. باغبان، رحیم (1394). حقوق تجارت بین‌الملل: مسئولیت شرکت‌های چندملیتی، تهران: مجد.
  5. باغبان، رحیم؛ قنبری، محمدجعفر و باقری، محمود (1396). «جنبه‌های حمایتی حقوق ایران در مورد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و مطالعه تطبیقی با استانداردهای بین‌المللی». تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین‌الملل، ۱۲ (۳۶).
  6. پروین، فرهاد و اکبری، عظیم (1392). «رویکردی تطبیقی در حقوق حاکم بر قراردادها». مجله حقوقی دادگستری، (۸۲)، صص. 39-63.
  7. پیلوار، رحیم (139۰). «نظریه کار به عنوان مبنای مالکیت در حقوق اسلام و فلسفه جان لاک». مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 3 (5)، صص. 63-85.
  8. پیلوار، رحیم (1393). «ضرورت دفاع از اموال خصوصی در برابر أخذ آنها از سوی دولت برای نفع عمومی (همراه با مطالعه تطبیقی)». نشریه مطالعات حقوق تطبیقی، 5 (1)، صص. 37-55.
  9. تفضیلی، فریدون (1385). راز سرمایه (چرا سرمایه در غرب موفق می‌شود و در جاهای دیگر شکست می‌خورد؟). تألیف هرناندو دوسوتو، تهران: نشر نی.
  10. حدادی، مهدی (1378). «نقش قانون‌گذاری ملی در جذب و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی». مجله مجتمع آموزش عالی قم، سال اول، (۴)، صص. 117-134.
  11. حسین صمدی، علی و مهرپور، فریبا (1392). «بررسی تأثیر حفاظت از حقوق مالکیت بر سرمایه‌گذاری خصوصی در ایران». فصلنامه علمی ـ پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال دوم، (۷)، صص. 87-110.
  12. خزاعی، حسین (1371). «سرمایه‌گذاری خارجی در ایران و اصل 81 قانون اساسی». مجله حقوقی دادگستری، (204)، صص. 97-116.
  13. دادگر، یداله و بزنگانی، هاشم (1390). «جایگاه حقوق مالکیت در استحکام نظام اقتصادی». تحقیقات حقوقی، 14 (146)، صص. 473-524.
  14. دالزر، رودلف و شروئر، کریستف (1393). اصول حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری. مترجمان قاسم زمانی و به‌آذین حسیبی، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
  15. رزمی، سیدعلی‌اکبر؛ رزمی، سیدمحمدجواد و شهرکی، سارا (1388). «تأثیر آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی با رویکرد مکتب نهادگرا: بررسی علی». مجله دانش و توسعه، سال شانزدهم، (28)، صص. 127-157.
  16. رضایی، مصطفی و اسفندیاری، افلاطون (1394). «تحلیل اقتصادی مورد معامله و آثار آن بر شمانت اجراهای اجرای اجباری، فسخ و مسئولیت قرارداد». فصلنامه مجلس و راهبرد، سال ۲۲، (۸۱)، صص. 284-315.
  17. رنانی، محسن و همکاران (1387). «رابطه حقوق مالکیت و رشد اقتصادی در چارچوب یک الگوی رشد درون‌زا». مجله تحقیقات اقتصادی، ۴۳ (۸۵)، صص. 175-206.
  18. رودریک، دنی (1384). چند مقاله درباره موانع نهادی توسعه اقتصادی. ترجمه زهرا کریمی، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس.
  19. سمیع‌زاده، محمدعلی (1391). شیوه‌های جبران خسارت ناشی از نقض قرارداد در حقوق ایران و انگلیس. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)، واحد بین‌الملل دانشگاه شیراز، تهران: ایران.
  20. صامتی، مجید؛ شهنازی، روح‌اله و دهقان، زهرا (1389). «امنیت حقوق مالکیت، قوانین و مقررات و رشد اقتصادی». فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال پانزدهم، (44)، صص. 85-109.
  21. صمدی، علی حسین و مهرپور، فریبا (1392). «بررسی تأثیر حفاظت از حقوق مالکیت بر سرمایه‌گذاری خصوصی در ایران». فصلنامه علمی ـ پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال دوم، (۷)، صص. 87-110.
  22. فروزان بروجنی، فرناز (1397)، بررسی تأثیر نظام حقوق خصوصی بر توسعه اقتصادی با تأکید بر نهاد حقوق مالکیت و قراردادها. (رساله دکتری حقوق خصوصی)، پردیس بین‌المللی کیش، دانشگاه تهران، ایران.
  23. فرهنگ، منوچهر (1385). قدرت و رونق: فزون رشدی کمونیستی و استبداد سرمایه‌داری. تألیف منکور اولسون، تهران: مؤسسه عالی آموزشی و پژوهشی مدیریت و برنامه‌ریزی.
  24. کاتوزیان، ناصر (1390). اموال و مالکیت. تهران: نشر میزان.
  25. کریمی، عباس و پرتو، حمیدرضا (1391). «داوری‌پذیری مربوط به اموال عمومی و دولتی». فصلنامه پژوهش حقوق، سال ۱۴، (۳۶)، صص. 157-184.
  26. کنعانی، محمدطاهر (1387). تملک اموال عمومی و مباحات، تهران: انتشارات میزان.
  27. محمد‌زاده، یوسف (1396). «تأثیر آزادی اقتصادی بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای منتخب با رویکرد گشتاورهای تعمیم‌یافته». فصلنامه اقتصاد مقداری، ۱۴ (۳)، صص. ۷۳-۱۰۳.
  28. مردانی، نادر و بهمنی، حمیده (1395). «جذب سرمایه‌گذاری خارجی و ایجاد ثبات سیاسی و اقتصادی پس از تحریم در حوزه انرژی به وسیله عضویت در معاهده منشور انرژی (با توجه به عضویت ایران)». مطالعات حقوق انرژی، ۲ (۲)، صص. 371-404.
  29. میرزاخانی، حسن (1391). «الزامات سرمایه‌گذاری خارجی در سال تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی». مجله اقتصادی ـ دوماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی، (۷ و ۸)، صص. 93-112.
  30. میرویسی، علیرضا (1393). حقوق سرمایه‌گذای خارجی در چارچوب معاهدات دوجانبه سرمایه‌گذاری. تهران: نشر پریس.
  31. نوری، جعفر و شاهین، ابوالفضل (1397). «نوآوری‌های حقوق قراردادهای جدید فرانسه و تطبیق آن با نظام حقوقی ایران». فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال ششم، (۲۴)، صص. ۲۰۱- ۲۳۲.
  32. وکیلی مقدم، محمدحسین (1389). «مفهوم و مبانی قرارداد خود الزام‌گر و جایگاه آن در حقوق قراردادها». فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، ۴۹(۳)، صص. 543-559.

 

  1. Asoni, Andrea (2008). "Protection of Property Rights and Growth as Political Equilibria". journal of economic surveys, vol. 22.
  2. Baird, Douglas G. & Jackson, Thomas, H. (1984). "Information, Uncertainty, and the Transfer of Property". journal of legal studies, vol. 13, no. 2.
  3. Bronfman, M. K. (2006). "Fair and Equitable Treatment-an Evolving Standard". Max Planck Yearbook of United Nations Law, Volume 10.
  4. Cordero Moss, Giuditta (2008). Full Protection and Security. in August Reinisch, ed, Standards of Investment Protection, Oxford.
  5. Freytag, Andreas & Voll, Sebastian (2013). "Institutions and Savings in Developing and Emerging Economics". public choice, vol. 157.
  6. Jahangir, Saleh (2004). Property Rights Institution and Investment. World Bank Policy Research Working Paper 3311.
  7. Locke, Anna (2013). Property Rights and Economic Growth.
  8. Pejovic, Svetozar (1995). Economic Analysis of Institutions and Systems. Springer, Kluwar academic publishers, Netherlands.
  9. Reynolds, R. Larry (2007). "Classical School of Economics (1871-1776) An Outline.
  10. Shavell, S. (2002). Economic and Analysis of Property Law. Harvard University Press.

Smith, Adam (1776). The Wealth of Nation. book.2, The electric book company Ltd.