قابلیت مطالبه زیان‌های مالی اشخاص در وضعیت زندگی نباتی با مطالعه تطبیقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق خصوصی و اسلامی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی تهران، تهران، ایران

2 دانش‌آموخته دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

خسارت‌های بدنی به دلیل ارتباط با جسم و جان انسان‌ها و ابعاد پیچیده‌ای که دارند، امروزه بیش از پیش مورد توجهند. در طرح مطالب راجع به جبران خسارت‌های بدنی، دشواری‌های متعددی وجود دارد که چگونگی جبران زیان‌دیدگان در حالت زندگی نباتی از آن جمله است. کسانی که در اثر صدمه بدنی در این موقعیت قرار دارند، از یک سو دارای حیات هستند و کارهای غیر‌ارادی بدن خود‌به‌خود انجام می‌شود و از سوی دیگر به دلیل فقدان هوشیاری و شناخت پبرامون همچون مردگانند. مقاله حاضر در صدد است چگونگی جبران خسارت مالی این زیان‌دیدگان را بررسی و تبیین نماید. تحقق خسارت‌های مالی رابطه مستقیم با آگاهی و هشیاری فرد ندارد و حتی در صورت عدم آگاهی زیان‌دیه محقق می‌شود، با این حال تحقق زیان می‌تواند تحت تاثیر شرایط غیر قابل بازگشت زیان‌دیده در وضعیت نباتی با تردید رو‌به‌رو گردد. به نظر می‌رسد حیات متزلزل ایشان برای اندازه‌گیری همه زیان‌ها در این مدت پشتوانه محکمی ندارد، در حالی که جبران ضرر مربوط به هزینه‌های پزشکی و زیان‌های مالی مسلم، ضروری است. زیرا به هر حال ایشان زنده هستند و گرچه شرایط ویژه‌ای دارند، اما باید نسبت به زیان وارد بر ایشان ضمن در‌نظر‌گرفتن شرایط خاص، تعیین تکلیف نمود. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیلی توصیفی است و منابع کتابخانه‌ای اساس مطالعه خواهند بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The ability to claim financial losses for the person who has vegetative life with comparative study

نویسندگان [English]

  • Abbas Mirshekari 1
  • Fateme sadat Hosseini 2
1 Professor, Department of Islamic & Private Law, Tehran University, Tehran, Iran
2 PhD. in Tehran University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Today, The Personal injuries are more important because of their effects on the body and soul of man and Also their Complex dimensions they have found. There are numerous difficulties about this subject and the assessment and compensation of personal injuries for the people who are in vegetative life, is one of them. These Damaged persons, on one hand are live, because they can breath normally and totally the involuntary body activities are done by it self. On the other hand, they don’t have any cognitive activities and they don’t have awareness about the environment. This research wants to study about the compensation of financial damages for these persons who are in mentioned condition. We should pay attention that their live is non-deployed and this has special effect. Any way it looks like that medical expenses and the cost of living can be asked and Also, The loss of income, but with special attention about their condition.

کلیدواژه‌ها [English]

  • " Personal Injuries"
  • "Vegetative Life"
  • " Diyah"
  • "Loss of earning"
  • "Loss of medical expenses"
  1. آقابابایی، اسماعیل (1385). پیوند اعضا از بیماران فوت شده و مرگ مغزی، (بررسی فقهی ـ حقوقی). قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  2. آقابابایی، اسماعیل (1393). «تداخل دیات در جنایت منجر به زندگی نباتی». مجله فقه پزشکی، (18 و 19)، بهار و تابستان، صص. 11-38.
  3. اردبیلی نجفی، احمد بن محمد (1364). مجمع الفایده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان. قم: جامعه مدرسین قم.
  4. اصفهانی، محمدحسین (1361). حاشیه‌المکاسب. قم: انتشارات حوزه علمیه.
  5. افضلی، محمدعلی (1393). «مرگ مغزی از منظر فقه شیعه و طب جدید». مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 24(113)، صص. 222-233.
  6. بابایی، ایرج (1389). «جبران خسارت ناشی از صدمات بدنی در حقوق مسئولیت مدنی ایران». پژوهش‌نامه حقوق و سیاست، (28)، صص. 1-22
  7. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1382). ترمینولوژی حقوق. تهران: گنج دانش.
  8. حاج‌منوچهری، رضا و مزینانی، رزیتا (1399). «ارزیابی چگونگی تعیین خسارت بیماران مبتلا به وضعیت نباتی در پزشکی قانونی». مجله پزشکی قانونی ایران، سال 23، (1)، بهار، صص. 37-43.
  9. حسینی، فاطمه‌سادات (1398). نحوه ارزیابی خسارات بدنی. (رساله دکتری). دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، تهران، ایران.
  10. حیدری، عباسعلی (1385). «قابل مطالبه بودن خسارات مازاد بر دیه». پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، (5)، صص. 113-130.
  11. خادم سربخش، مهدی (1392). «اصل قابلیت جبران کلیه خسارات». مبانی فقهی حقوق اسلامی، (12)، صص. 21-48.
  12. دانش‌پژوه، مصطفی (1386). «تأملی در رابطه حقوق و عدالت». پژوهشنامه حقوق اسلامی، (26)، صص. 85-120.
  13. رحمتی، محمد و عباسی، محمود (1391). «بررسی وضعیت حیات نباتی از منظر حقوق کیفری». فصلنامه حقوق پزشکی، (21)، تابستان، صص. 145-170.
  14. رحمتی، محمود و فرحزادی، علی‌اکبر (1390). «مطالعه مرگ مغزی از منظر فقه و حقوق جزا». مجله اخلاق و تاریخ پزشکی، 4(2)، فروردین، صص. 23-33.
  15. روشن، محمد؛ جعفری، علی‌اکبر و جهان تیغی، مجتبی (1397). «بررسی قابلیت جبران‌پذیری عدم‌النفع در فقه امامیه». مجله حقوقی دادگستری، (101)، صص. 61-84.
  16. سراجی، محمود (1389). «ماهیت مرگ مغزی از نظر قرآن و روایات». مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک، سال 13، (4)، زمستان، صص. 65-77.
  17. شفیعی سروستانی، ابراهیم (1380). «دیات و خسارت‌های مالی ناشی از صدمات بدنی». پژوهش و حوزه، (7)، پاییز، صص. 16-28.
  18. صاحب جواهر، محمدحسن (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت ـ لبنان: دار إحیاء التراث العربی.
  19. صادقی، محمدهادی (1374). «حیات غیرمستقر». نشریه پزشکی قانونی ایران، (5)، مرداد و شهریور، صص. 27-31.
  20. صفایی، سیدحسین و قاسم‌زاده، سیدمرتضی (1384). حقوق مدنی، اشخاص و محجورین. تهران: سمت.
  21. طوسی، محمد بن حسن (1407ق). الخلاف. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  22. عباسی، محمود و کلهرنیا، میثم (1393). «مرگ مغزی؛ نه مرگ قطعی و نه حیات؛ وضعیتی خاص در پرتو تکنولوژی‌های نوین زیست پزشکی». فصلنامه حقوق پزشکی، (24)، بهار، صص. 47-64.
  23. عسکری‌پور، حمید و نقی‌زاده، المیرا (1391). «ضوابط تعینن دیه اشخاص واجد زندگی نباتی». فصلنامه حقوق پزشکی، (21)، تابستان، صص.47-64.
  24. علامه حلی، حسن بن یوسف (1413ق). قواعد الاحکام فی معرفة الحلال و الحرام. ج3. موسسة النشر الاسلامی.
  25. فلاحی، ابوالقاسم (1395). «تعیین ارزش یک جنایت بیش از دیه مقدر». مجله حقوق کیفری، (2)، صص. 69-78.
  26. قربانی، مرضیه؛ شادمان‌فر، محمد‌رضا و قدوسی، آرش (1391). «بررسی نحوه تعیین دیه در مصدومین منتهی به زندگی نباتی از دیدگاه قضات و پزشکان قانونی». مجله پزشکی قانونی ایران، 18(2 و3)، تابستان و پاییز، صص. 107-112.
  27. کاتوزیان، ناصر (1386). دوره مقدماتی حقوق مدنی، درس‌هایی از شفعه، وصیت، ارث. تهران: نشر میزان.
  28. کاتوزیان، ناصر (1392). دوره مقدماتی حقوق مدنی، ارث. تهران: نشر میزان.
  29. گرایلی، محمد‌باقر و انفرادی سرچشمه، طاهره (1397). «بررسی تداخل دیات در حیات نباتی از منظر حقوق اسلامی». پژوهش‌نامه فقه اسلامی و مبانی حقوق، (38)، پاییز و زمستان، صص. 51-70.
  30. محقق داماد، سیدمصطفی (1384). قواعد فقهی، بخش مدنی. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
  31. مراغه‌ایی، عبدالفتاح (1298ق). العناوین. قم: انتشارات مؤسسه نشر اسلامی.
  32. مرعشی، محمدحسن (1370). «ضرر و زیان ناشی از جرم». مجله حقوقی دادگستری، (1)، صص. 9-21.
  33. مظفری، خدیجه و میرشکاری، عباس (1396). «مسئولیت مدنی ناشی از ورود زیان بدنی به متوفی». فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، سال 47، (2)، تابستان، صص. 363-378.
  34. مکارم شیرازی، ناصر (1342). القواعد الفقهیه. قم: انتشارات دار العلم.
  35. میرسعیدی، سیدمنصور (1373). ماهیت حقوقی دیات. تهران: نشر میزان.
  36. وحدتی شبیری، سیدحسن (1390). «مبنا و قلمرو خسارات مازاد بر دیه». مجله فقه و اصول، (87)، پاییز و زمستان، صص. 247-268.
  37. ورشوچی منفرد، امیر‌حسین و ساجدی، مهدی (1397). «بررسی ماهیت و شرایط کاربرد عرف و عادت در استنباط و قانون‌گذاری». پژوهش‌نامه میان‌رشته‌ای فقهی، (12)، بهار و تابستان، صص. 89-114.

 

  1. Barrie, Peter (2005). Personal injury law. Liability, Compensation and Procedure Oxford university press, second edition, p563.
  2. Brennan, N. & Hennessy, J. (2001). "Forensic accounting and the calculation of personal injury damage". Bar review, 6(9). pp. 480-487. seen at: www.hdl. handleinet/10197/5885/11111/2016.
  3. Buchenan, Kevin, (2017). Immunity from wrongful death liability: how mickels fails to compensate Missouri law review, vol 82, issue 3.
  4. Butt, Zultan, Haberner, Steven, Varrall, Richard, Wass, Victoria (2008). Calculating compensation for loss of future earnings: estimating and using work life expectancy. Journal of the Royal statistical society, vol, 171, n.4, seen at: http://www.Jstor.org/stable/30130781.accessed at 15/05/2018
  5. Cane ,Peter,(2006)Atiah's Accidents , compensation and the law, cambridge university press,seventh edition.
  6. Charles, C. (2017). Damages for personal injuries, Blacklaw and practice in accident. se.en at Hein online, accessed at8/Aug.
  7. Clausing, Marilee (1988). The acceptance of brain death ad a legal definition of death in Illinois: in Re Haymer, Depaul law review, vol 33.
  8. Deakin s., Johnston, A., markesinis, B., markesinis and Deakin’s (2008T). ort law. Clarendon press oxford.
  9. Dialigand, Liliane, Loriferne, Dominique, Reynaud, cherles Andre, Roche, Louis, L’évaluation du dommage corporel, éditions Alexandre Lacassagns ,  2  édition, 1989.
  10. Fleming Jhone (1988). The American Tort process, oxford.
  11. Garrrow, D.Bruce, Hausen, Do-Ellen (2004). Parkes, Meredith.L. Damages for personal injury or wrongful death in Canada. journal of Air law and commerce, vol 69.
  12. Hamson, C. J. Damages (1962). Personal injuries, Unconscious victim. The Cambridge law Journal, vol. 20, no. 2, seen at: http://www.jstor.org/stable/4504801, accessed at 15/05/2018.
  13. Hedley, Steve (2017). Death and Tort. http://www. stevehedley.com/essays/ death.pdf.seen at 16/2/2017.
  14. Jeffrey, A. schnoor (1987). Report on periodic payment of Damages for personal injury and death. seen at http://www.manitobalawreform.ca/pubs/ pdf/archives/68-full_report.pdf, accessed at 11/11/2016.
  15. Jennet, Bryn, Plum, Fred, (1972). Persistent vegetative state after brain damage , A syndrome in search of a name, in the lancet. seen at https: //www.link.springer.com, accessed at 15/5/2016.
  16. Lambert, Faivre, Y. (1992). Le droit et la morale dans la réparation du dommage corporel. Dalloz.
  17. Lauyers, Steven (2005). Nature reviews, Death. Unconsciousness and brain.
  18. Lesetja, Monyamane Philip (July 2013). The nature , Assessment and quantification of medical expenses as a head of delictual damages. university of south Africa .
  19. Lewis, Richard (1993). Legal limits on the structured settlement of damages. The Cambridge law Journal, vol.52, no.3, seen at: http: //www.ssrn.com, accessed at 6/4/2018
  20. Lewis, Richard (1993). The Merits of a structured settlement: The plaintiff.s perspective. Oxford Journal of legal studies, vol.13, no.4, 1993, seen at: http: //www.Jstor.org/stable/764548, accessed at 15/05/2018
  21. Lewis, Richard (2006). How important are insurers in compensating claims for personal injury in the U.K?. The international Association for the study of insurance Economics 1018-5895/.
  22. Mc Gregor (1992). Personal injury and death. 11 International Encyclopedia of comparative law.
  23. Munkman, John (1973). Damages for personal injuries and death. London, Butter worths, fifth edition.
  24. Nieswiadomy, Michael, Silberg, Eugene (1988). Calculating changes in work life expectancies and lost earnings in personal injury cases. The journal of risk and insurance association, vol.55, n, 3, seen at: http://www.jstor.org/stable 253251, accessed at: 15/05/2018
  25. Plant, Marcus L. (1984). periodic payment of Damages for personal injury. Louisiana law Review, Volume 44, n.5. seen at http://www.digitalcommons.law.isu.edu, accessed at 11/11/2017
  26. Posner, Eric, A. Sunstein, cass. R. (2004). Dollars and death. forthcoming university of Chicago law review preliminary draft, N22, 2d series.
  27. Schieren, George A. (2012). Assessing Economic Damages in personal injury and wrongful Death litigation: the state of North Carolina , journal of forensic economics, vol 12, seen at http://www.researchgate.net, accessed at 5/4/2016
  28. Skoog, Gray R. Ciecka, James, E. (2007). Assessing Economic Damages in personal injury and wrongful death litigation the state of Illinois. Journal of forensic Economics 20(3) seen at http: //www.jstor.org, accessed at 5/4/2016
  29. Stolker, Carel (1999). The Unconscious plaintiff: Conscioousness as a prerequisite for compensation for non pecuniary loss. The international and comparative law, Quarterly, Cambridge university press, vol 39, n.1.
  30. Thouvenin, Dominique (2008). French law on compensation for Road Traffic Accidents. Drexel law Review, Vol.4'october .seen at http: //www.drexel.edu, accessed at 13/5/2017.
  31. Wicks, Elizabeth (2007). legal definition of death and the right to life, Palgrave Historical The life after its and corpse inalcrim in the studies. At seen, 2007.www: //series springer.com.