تبیین جایگاه حقوقی دفاع مربوط به خطر توسعه علم و فناوری از منظر حقوق تطبیقی، به همراه تحلیل آن بر مبنای ایده کارایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا فقه و حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایران

2 دانشیار دانشکده حقوق، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

مسئولیت ناشی از عیب تولید که از موضوعات خاص مسئولیت مدنی به معنای عام محسوب می‌شود چندیست که جایگاه مناسب خویش را نزد حقوق‌دانان و اندیشه‌وران عرصه مسئولیت به دست آورده است، این توجه در راستای پاسخ به نیاز جوامع توسعه‌طلب کنونی به وجود آمده و رفته‌رفته نیز گسترش یافته است، اما در میان عمومات مسئولیت مدنی تولید‌کننده معیب، که میراث خوار دکترین مسئولیت بوده و با اندکی کنکاش و در کسری از ثانیه به ابهامات نظریه‌پردازان پاسخ می‌دهد، پرسشی پیرامون جایگاه حقوقی دفاع مربوط به خطر توسعه علم و فناوری در پرتو نقص علم همگانی در زمان تولید و عرضه محصول معیب بیش از پیش موجبات اندیشه‌ورزی را در این خصوص فراهم آورده است، که رهاورد این تفکر نزد کشورهای ترقی‌طلب، یافتن جایگاه مناسب دفاع مزبور در متون قانونی آنها می‌باشد. حال، در این مقاله جهت یافتن پاسخ سؤال فوق بر آنیم تا اثبات نماییم خطر توسعه علم و فناوری در کجای هندسه حقوق مسئولیت مدنی ایستاده و دفاع مربوط به آن، چه میزان موجب کارایی نهایتاً بهره‌وری توسعه‌محور خواهد شد، کما اینکه با اندیشیدن تمهیداتی مطلوب می‌توان حقوق مصرف‌کننده را نیز حفظ نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the legal status of defense related to the risk of science and technology development from the perspective of comparative law, along with its analysis based on the idea of efficiency

نویسندگان [English]

  • milad mashayekh 1
  • hassan Badini 2
  • Ghafoor khoeini 3
1 PhD Student in Private Law. Kharazmi University, Tehran, Iran
2 Associate Professor Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Associate Professor Faculty of Law and Political Science, University of kharazmi, Tehran, Iran
چکیده [English]

The responsibility arising from the defect of production, which is one of the specific issues of civil liability in the general sense, has gained its proper position with lawyers and intellectuals in the field of responsibility for some time, this attention has been developed in response to the needs of the current expansionist societies, but among the general public civil liability of the manufacturer of the fault, which is the legacy of the doctrine of responsibility and with a small amount of research and in a fraction of the Seconds answers the ambiguities of theorists, a question about the legal status of defense related to the danger of the development of science and technology in the light of the defect of public science at the time of production and supply of the product has provided more and more thought in this regard, which leads to this thinking in the progressive countries, finding the appropriate position of the defense in their legal texts. Now, in this paper, we have investigated the answer to the above question to prove where the risk of science and technology development stands in the geometry of civil liability rights and its related defense, how efficient it will ultimately lead to development-oriented productivity, even though consumer rights can be preserved by considering appropriate measures.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sheer responsibility
  • production flaws
  • development risk
  • innovation
  • efficiency
  • productivity
  1. ابن ادریس حلی، محمد بن احمد (1386). موسوعه ابن ادریس (بخش السرائر). قم: دلیل ما.
  2. بادینی، حسن (1384). فلسفه مسئولیت مدنی. تهران: سهامی انتشار.
  3. حریری، محمدیوسف (١٣٨٨). فرهنگ موضوعی تشریحی علوم اقتصادی. تهران: انتشارات روزنامه اطلاعات.
  4. خوانساری، سیداحمد (1405ق). جامع المدارک. تهران: مکتب صدوق.
  5. شاهین، آرش و مهبد، محمدعلی (1385). مدیریت فرایند ترسیم نقشه جامع علمی کشور؛ رویکردی نظام‌مند و متوازن به رشته‌های علمی دانشگاه‌ها، کنگره ملی علوم انسانی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  6. صاحب جواهر، محمدحسن (1385). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  7. صادقی، محسن (1386). «مسئولیت ناشی از کالای معیوب: مطالعه‌ای تطبیقی در حقوق سوئیس و ایران». فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، (44).
  8. قاسم‌زاده، روح‌الله (1393). تحلیل حقوقی خطر توسعه (رساله دکتری). دانشگاه قم، قم، ایران.
  9. غمامی، مجید (1388). قابلیت پیش‌بینی ضرر در مسئولیت مدنی. تهران: انتشارات سهامی انتشار.
  10. کاتوزیان، ناصر (1384). «حمایت از زیاندیده و مسئولیت تولید‌کننده در حقوق فرانسه». مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، (68).
  11. کاتوزیان، ناصر (1384). مسئولیت ناشی از عیب تولید. تهران: گنج دانش.
  12. کاتوزیان، ناصر (۱۳۹۲). الزامات خارج از قرارداد. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  13. مشایخ، میلاد و خوئینی، غفور (۱۳۹۷). سه گفتار پیرامون مسئولیت ناشی از عیب تولید. تهران: انتشارات مخاطب.
  14. مشایخ، میلاد؛ شهبازی‌نیا، مرتضی و خوئینی، غفور (۱۳۹۶). «مسئولیت ناشی از عیب تولید با رویکردی بر تولید محصولات تراریخته». مجله مجلس و راهبرد، (۹۲).
  15. معین، محمد (1388). فرهنگ لغت معین. تهران: انتشارات نامن.
  16. مکارم شیرازی، ناصر (١٤١١ق). القواعد الفقهیه. قم: انتشارات مدرسه فقهیه امیرالمؤمنین (علیه‌السلام).
  17. موثقی، احمد (1383). «توسعه سیر تحول مفهومی و نظری». مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، (63)، صص. 223-252.
  18. موسوی بجنوردی، میرزاحسن (1430ق). القواعد فقهیه. قم: دلیل ما.
  19. نراقی، احمد (1400ق). عوائد الایام. قم: بصیرتی.

 

  1. Barnett, tony (1989). social and economic development. new York: the Guilfor.
  2. Bondt, Walter de & Bocken, Hubert (2001). Introduction to Belgian Law. netherlands: Kluwer Law.
  3. Burrows, P. and Veljanovski, C. G. (1981). The Economic Approach to Law. London: amazon.
  4. Ewoud Hondius (2010) , The Development of Medical Liability  , Cambridge, Cambridge University Press.
  5. Esteva, Gustavo (1992). development, in develope dictionary. London: oxford university.
  6. Fairgrieve, Duncan (2005). Product Liability in Comparative Perspective.
  7. Cambridge: Cambridge University.
  8. Haas, Maichael (1992). Polity and Society: Philosophical Underpinnings of Social Science Paradigms. newyork: praeger.
  9. He, Zhen and Liu, Hong (2011). "AComparative Study of Product Liability of the United States and China". comparative study journal.Linger, Lori M. (1990). "The ProductsLiability Directive: A Mandatory Development RisksDefense". Fordham International Law Journal, Volume 14, Issue 2.
  10. Key Rev state (1992). Burrows, P, Veljanovski.
  11. Oliver Rieckers Gerland Spindler (2011). Tort Law in Germany, Kluwer Law International pub.
  12. Oxford university researcher (1998). Oxford dictionary. Oxford: oxford university.
  13. Posner, Richard A. (1985). "Wealth Maximization Revisited". Notre Dame Journal of Law, Ethics and Public Policy 85.
  14. Riggs, fred w. (1984). Development. social sciences concepts, London: west.
  15. Rosselli, Fondazione (2002). Analysis of the Economic Impact of the Development Risk Clause as provided by Directive 85/374/EEC on Liability for Defective Products.
  16. Rossmanith, H. P. (1993). Structural Failure: Technical, Legal and Insurance Aspects. vienna: FN.
  17. Shavell's, Steven (2004). Foundations of Economic Analysis of Law. Harvard: Harvard University.
  18. Vonbar, Christian (2009). Non-Contractual Liability Arising Out of Damage Caused to Another. sellier: european law.