مفهوم و جایگاه تنظیم‌گری اقتصادی با تأکید بر پاسخگویی به جرایم بورسی

نوع مقاله : ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مقاله پژوهشی‌‌

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 استادیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

3 استادیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

پاسخ‌دهی به جرایم و تخلفات بورسی تابعی از روابط بین دولت و اقتصاد است؛ در این خصوص با توجه به تغییر نظریه دخالت دولت در اقتصاد از دولت ـ رفاه به دولت­های تنظیم‌گر و تفاوت سطح و شیوه مداخله دولت در اقتصاد، دو الگو می­توان تبیین نمود؛ الگوی نخست؛ مدل پاسخ­دهی سنتی و سرکوب‌گری با مداخله کامل حاکمیت است. این الگو از آن جهت مورد نقد است که با در نظر گرفتن جرایم پیچیده بازار بورس، مداخله حاکمیت و اعمال عدالت کیفری کارساز نیست و اعمال این روش با ابزارها و ضمانت اجراهای کیفری نه تنها سودمند نیست، بلکه منجر به آسیب رساندن به اقتصاد جامعه و تعطیلی بخش­هایی از آن نیز می­شود. همچنین، در مدل عدالت کیفری سنتی، پاسخ­دهی محدود به مجازات­های خاص و معینی است که با توجه به پیچیدگی جرایم و تخلفات بورسی کارایی نداشته و همچنین منجر به جبران خسارت­های وارد بر بزه‌دیدگان جرایم بورسی که عموماً سرمایه‌گذاران و سهامدارن هستند نخواهد شد. الگوی دوم؛ مدل تنظیم‌گری اقتصادی است که اساس و بنیان پاسخ­ را حفظ نظم اقتصادی؛ همراه با نظارت و کنترل مجرمین جهت بازیابی و ترمیم خسارت‌های وارده بر پیکره اقتصاد جامعه می­داند و نقش و سهم بیشتری در پیشگیری از زیان­ها و خسارات جرایم و تخلفات بورسی دارد؛ زیرا، این نظام به جای واکنش از طریق ضمانت اجراهای کیفری بر پیشگیری از صدمات و زیان­ها تأکید دارد؛ به این ترتیب با روش توصیفی ـ تحلیلی این نتیجه برآمده که ورود حقوق کیفری در پاسخگویی به جرایم بورس و اوراق بهادار به عنوان سازوکار تنظیمی باید به عنوان آخرین مرحله و آخرین راهکار استفاده شود. از این‌رو؛ در این مقاله با شناخت اصول حاکم بر نظام تنظیم‌گری اقتصادی و ابزارهای آن؛ به ارزیابی روش­های عدالت کیفری سنتی و تنظیم‌گری اقتصادی در پاسخ­دهی به جرایم و تخلفات بورسی پرداخته خواهد شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Concept and Position of Economic Regulation with Emphasis on Accountability for Exchange crimes

نویسندگان [English]

  • Hamid Asadi 1
  • Aezam Mahdavipoor 2
  • Soodabeh Rezvani 3
1 Phd Student of Criminal law and Criminology, Kharazmi Universiti, Tehran, Iran
2 Assistant professor of Criminal law and Criminology, Kharazmi Universiti, Tehran, Iran
3 Assistant professor of Criminal law and Criminology, Kharazmi Universiti, Tehran, Iran
چکیده [English]

Response to stock exchange crimes is a function of the relationship between
the government and the economy; In this regard, with a view to changing the
theory of government intervention in the economy from welfare state to
regulator governments and the difference between the level and the mode of
government intervention in the economy, two models can be explained; The
model of traditional response and repression is with the full intervention of
the government. This model is criticized because it does not work in light of
the complex stock market crimes, sovereignty intervention and criminal
justice practice and not only is it not beneficial to apply this tool with the
tools and guarantees of criminal enforcement, it also damages the economy
of the community and closes parts of it.
Also, in the traditional criminal justice model, the response is limited to
specific penalties due to the complexity of the crimes and the violations of
the stock exchange, it will not result in compensation for the losses of the
stock exchange victims, who are generally investors and shareholders. The
second model is the economic adjustment model that maintains the basis of
the response to maintaining the economic order;
Along with monitoring and controlling crimers in order to recover and
repair the damages inflicted on the body of the economy of the community,
it knows and has a greater role to play in preventing losses and losses of
stock exchange crimes; Along with monitoring and controlling offenders in
order to recover and repair the damages inflicted on the body of the economy
of the community, it knows and has a greater role to play in preventing
losses and losses of stock exchange offenses; It follows from the descriptiveanalytical
approach that the entry of criminal rights in response to stock and
securities crimes as a regulatory mechanism should be used as the last step
and the last resort. In this article, by understanding the principles governing
the economic regulatory system and its tools, we will evaluate traditional
criminal justice methods and economic regulatory to responding to stock
exchange crimes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Exchange Offenses
  • Regulatory Rights
  • Regulatory Justice
  • Noncriminal Mechanisms