بررسی قواعد حقوقی حاکم بر برات ‌الکترونیکی

نویسندگان

1 دانشیار پردیس فارابی دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد حقوق خصوص پردیس فارابی دانشگاه تهران

چکیده

امروزه می‌توان اسناد تجارتی الکترونیکی را به‌راحتی در محیط‌‌های الکترونیکی مورد استفاده قرار داد؛ برات الکترونیکی نیز یکی از این اسناد تجارتی الکترونیکی است. تلاش‌‌های قانون نمونه آنسیترال در زمینۀ تجارت الکترونیک 1996این امکان را برای بازرگانان فراهم آورده است تا از سازوکار‌های طراحی‌شده برای تجارت الکترونیک از قبیل برات الکترنیکی مدد جویند. در مورد استفاده از برات الکترونیکی مسائلی در مورد «نوشته» بودن برات، نحوۀ انتساب، امضاء، اعتبار حقوقی و شرایط شکلی برات الکترونیکی، مطرح می‌شود، در پژوهش پیش‌رو، که در نوع خود اولین پژوهش مفصل در زمینۀ برات الکترونیکی در حقوق ایران است، به بررسی آن در حقوق ایران، کشورهای خارجی و مقررات بین‌المللی پرداخته، و بر این نظر هستیم که با توجه به مبانی قانون تجارت و قانون تجارت الکترونیکی 1382 می‌توان برات الکترونیکی را در ایران مورد استفاده قرار داده و مسائل آن را براساس قوانین موجود، مورد تحلیل قرار داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of Legal Rules Applicable to Electronic bill of exchange

نویسندگان [English]

  • Mohammad Sardooeinasab 1
  • Ahad Taheri 2
چکیده [English]

Nowadays, electronic commercial instruments can be easily used in Cyberspace. Electronic bill of exchange is also one of these instruments. Efforts have been made in UNCITRAL towards creating a suitable field for increasing electronic commercial relations .So it is possible for merchants to benefit from the mechanisms designed to take advantage of electronic commerce such as the electronic bill of exchange. In terms of using electronic bills of exchange, such  Issues as the written form, way of attribution,  signature and the legal validity and the formal conditions of the electronic bill of exchange are raised. This article, which is the first comprehensive research on electronic bill of exchange in Iranian legal system, deals with the issue in the law of Iran, the laws of foreign countries and international conventions. We believe that the fundamental principles of commercial law about the bill of exchange and the rules of electronic commerce enacted in 1382, can be applied to electronic bill of exchange in Iranian law, and be analyzed based on the available laws.

کلیدواژه‌ها [English]

  • electronic commercial instruments
  • electronic signature
  • electronic bill of exchange
  • paper bill of exchange
  • electronic commerce
 اسکینی، ربیعا (1387)، حقوق تجارت (برات، سفته...)، تهران: سمت، چاپ دوازدهم. ##
 بناء نیاسری، ماشاءالله (1389)، جنبه‌های حقوقی اعتبارات اسنادی بین‌المللی، پایان‌نامه دکتری، تهران: دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی. ##
 ترنر، کریس (1391)، حقوق قراردادها، ترجمه جمعی از دانشجویان پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم: الهادی، چاپ اول.##
 ساردویی‌نسب، محمد و طاهری، احد (1391)، «چک الکترونیکی»، مجله علمی پژوهشی حقوق خصوصی، دوره نهم، شماره اول.##
 صادقی نشاط، امیر (1382«تحلیل حقوقی جنبه‌هایی از پرداخت الکترونیک»، مجموعه مقالات همایش بررسی ابعاد حقوقی فناوری اطلاعات، تهران: انتشارات قوه قضاییه، چاپ اول. ##
 صقری، محمد (1369)، «ارزیابی کلی پیش‌نویس ضمیمه اول کنوانسیون برات و سفته بین‌المللی مصوب بیستمین اجلاس آنسیترال وین، 14 اوت 1987»، مجله حقوقی بین‌المللی، تهران: انتشارات اداره خدمات حقوقی، شماره 12. ##
 عاملی جبلی، زین‌الدین بن علی بن احمد (شهید ثانی) (1387ق)، الروضة البهیة فی الشرح اللمعة الدمشقیة، بیروت: دار احیاء التراث العربی، الجزء 3.##
 عرفانی، محمود (1388)، حقوق تجارت تطبیقی، ج6، تهران: جنگل، چاپ اول. ##
 کاتوزیان، ناصر (1388)، اثبات و دلیل اثبات، ج1، تهران: انتشارات میزان، چاپ ششم. ##
 نجفی، محمد حسن بن باقر (صاحب جواهر)، (1362ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت: دار احیاء التراث العربی.##
 
Act Representation Acts 1901 Australia
Bill of Exchange Act Australia 1909, available:
Bill of Exchange Act, RSC 1958, available:
Bill of Exchange Act 1883, available:
Burnett, Robin, Bath, Vivienne, "International Business in Australasia", Australia, the fedretion press, 2009##
 Chen, Stephan,(2001),Strategic Management of E-Business, London, Tohn Wiley and Sonslted, ##
Cleassens, J. et. al (2001), "On the Security of Online Electronic Banking System", Computers and Security, 27 December, available at http://www.esat.kuleuven.ac.be/~joclaess/pub/stoebs.pdf, visited at 2003. ##
Comments,(1958), “Damages for Breach of Irrevocable Commercial Letters of Credit: the Common Law and the Uniform Commercial Code”, The University of Chicago Law Review > Vol. 25, No. 4, available: http://www.jstor.org/discover/10.2307/1598347?uid=2129&uid=2&uid=70&uid=4&sid=21102508027061##
Convention Providing a Uniform Law For Bills of Exchange and Promissory Notes (Geneva, 1930) The League of Nations, available: http://www.jus.uio.no/lm/bills.of.exchange.and.promissory.notes.convention.1930/doc.html##
DG Enterprise & Industry, Legal Study on Legal and Administrative Practices, (2006) Technology for innovation / ICT industries and           E-business European Commission, ##
Evidence Act 1995, available:
     http://www.comlaw.gov.au/Details/C2006C00319/5686ed8c-46b7-4454-a10d-be4c17de5c47##
Gamertsfelder, Leif, (1998), "Electronic Bills of Exchange: Will the Current Law Recognise Them?" Volume 21 (2), 21 U.N.S.W.L.J. 566, available:http://heinonline.org/HOL/LandingPage?collection=journals&handle=hein.journals/swales21&div=42&id=&page=
 Gamertsfelder, Leif, (1999), "The Commonwealth Electronic Transactions Bill 1999: Ailments and Antidotes", Legislation Note, the Journal of Information, Law and Technology. Available at:
 Guttmann, R. (2002), Cybercash: the coming era of electronic money. ## Basingstoke: Pal-graveandLaudon, K. C. &Traver, C. G. E-commerce: business, technology, society. London: Addison Wesley##
 Haig, M, (2003), The B2B E-Commerce Handbook, UK: Kogan Page Ltd
 Jams, J.S. (1986), Strouds Judicial Dictionary, Sweet & Maxwell, p2431
 Katy, Jacob, Lunn Anna, Richard D. Porter, Wade Rousse, Bruce Summers, and DavidWalker (2009), »Digital Checks as Electronic Payment Orders«, November 17, avaidable:
 Laudon, K. C. &Traver, C. G.(2002) E-commerce: business, technology, society. London: Addison Wesley. ##
 Murry, A,(2010), Information Technology Law: The Law and Society, Oxford, Oxford University Press##
 Negotiable Instrument Act, 1881, available:
     http://bdlaws.minlaw.gov.bd/pdf_part.php?id=46##
 O, Mahony, Donal., Peirce, Michael and Tewari, Hitesh, (1997), Electronic Payment Systems, Artech House Computer Science Library, Boston, London, ##
 Reess, Christopher, (1999),”Electronic Payment System”, HeinOnline -- 27 Int'l Bus. Law. 272, 1999, avaidable: http://heinonline.org/HOL/Page?handle=hein.journals/ibl27&div=58&collection=journals&set_as_cursor=63&men_tab=srchresults&terms=electronic|payment&type=matchall##
 The National Conference of Commissioners on Uniform State Laws (NCCUSL), see: National Conference of Commissioners on Uniform State Laws. Uniform Electronic Transactions##
Act Task Force on State Law Exclusions Report, 21 September 1998. ##
 http://www.webcom.com/legaled/ETAForum/docs/report4.html (Accessed 28 May 2002). ##
 Todd, Paul, (2005), E-Commerce Law, United Kingdom, London, Cavendish publishing Limited, First Published##
 Tsakatoura, Anastasia, (2002), E-Finance, International Trade, available: http://www.inter-lawyer.com/lex-e-scripta/articles/e-finance1.htm#_ftn19
 Turner Clive, (1997), Australian Commercial Law, Law Book Company (21 sted,) ##
 UNCITRL (1996),Model Law on Electronic Commerce with Guide to Enactment, United Nation, New York, available: uncitral.org##
 UNCITRAL (United Nations Commission on International Trade Law), See note prepared for the thirty-ninth session (March 2002) of the Working Group on Electronic Commerce (Working Group IV) by the United Nations Commission on International Trade Law Secretariat, A/CN.9/WG.IV/WP.94, 14 February 2002, http://www.uncitral.org/en-index.htm (Accessed 4 June 2002), referring to an earlier note A/CN.9/WG.IV/WP.90, 20 December 2000. ##
 United Nation the International Bill of Exchange and International Promissory Notes11988 available: http://www.uncitral.org/pdf/english/texts/payments/billsnotes/X_12_e.pdf
 Vaughan, J.T. Sewards and R. Kelso,(1997),Study of the Law of Internet Commercial Transactions##
 Villalta Puig, Gonzalo (2000), "Electronic Bills of Exchange and Promissory Notes in Australia", Murdoch University Electronic Journal of Law, Volume 7, Number 3##
 Wilson, Uma, (2009), "Electronic payments and remote deposits: Will banks move past products to solutions?", journal of payment strategy & system vol3 number4,27th July, ##
 Working Group Official, (2003), National Competition Policy Review of the Bills of Exchange, available: http://archive.treasury.gov.au/documents/688/PDF/Final%20Bills%20of%20Exchange%20Act%20Review.pdf##
 Wright, B. (1991), the Law of Electronic Commerce: EDI, Fax and E-Mail: Technology, Proof and Liability, Little, Brown & Company##
 
 http://www.aibtradefinance.com##