مطالعه تطبیقی نظم عمومی و خط‌مشی عمومی در نظام‌های حقوقی موضوعه و آنگلوساکسون

نوع مقاله : ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مقاله پژوهشی‌‌

نویسنده

دکترای حقوق عمومی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

هیچ تردیدی وجود ندارد که نظم عمومی مفهومی کلیدی از نهادهای داخلی هر نظام حقوقی به‌ویژه نظام‌های حقوقی موضوعه است؛ مفهومی که به‌رغم برداشت‌های مختلف، کارکرد خود را در تمامی گرایش‌های حقوقی اعم از داخلی و بین‌المللی بازی می‌کند و سایر نهادها و قواعد حقوقی را در نسبتی معنا‌دار با خود سامان می‌دهد. نظم عمومی می‌تواند انجام یک قرارداد را کان‌لم‌یکن و معلق سازد و یا موجب جرم‌انگاری گردد، حقوق و آزادی‌ها را معلق کند یا اختیارات مقامات عمومی را در شرایط خاص افزایش دهد و از طرف دیگر، اجرای تمام یا بخشی از یک کنوانسیون را ملغی کند و حتی موجب اقدام متقابل نظامی و قهریه گردد. در مقابل، در حقوق آنگلوساکسون با مفهوم خط‌مشی عمومی مواجه هستیم. مفهومی که از ارزش‌های اساسی و باورهای حقوق عرفی حمایت می‌کند. بااین‌همه، ماهیت این دو نهاد حقوقی هم به‌تنهایی و هم در نسبت با یکدیگر مبهم و ناشناخته است. این مقاله قصد دارد تا مفهوم نظم عمومی را در دو نظام حقوق موضوعه و آنگلوساکسون به جهت کارکردهای مشابه، تحت دو عبارت متفاوت بررسی نماید. مطالعه‌ای که مبتنی بر نظریه‌های دانشمندان حقوقی در هر دو نظام حقوقی و کاربردهای تقنینی دو مفهوم «نظم عمومی» و «خط‌مشی عمومی» صورت گرفته و نشان می‌دهد خط‌مشی عمومی برداشتی خاص و منطبق بر تحولات و تعاملات جدید حقوقی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Public Order and Public Policy in Statute and Anglo- Saxon Legal Systems

نویسنده [English]

  • Sayed Mohammad Mahdi Ghamami
چکیده [English]

There is no doubt that public order is a key concept in the domestic institutions of any legal system particularly the statute ones. In spite of its different conceptions, this concept plays its own role in all legal fields whether domestic or international regulating other legal institutions and rules in a significant relation with it. Public order can make a contract null and void, cause criminalization, suspend rights and freedoms, or increase the authorities of dignitaries in certain circumstances. On the other hand, it can overrule all or part of a convention or give rise to a mutual military and coercive action. In contrast, we face the concept of public policy in Anglo- Saxon law, the concept supporting fundamental values and beliefs of common law. However, the nature of these two legal institutions is far from clear whether by themselves or in relation to each other. The present article seeks to study the concept of public order under two different terms in the statute and Anglo- Saxon legal systems for their identical functions. It is an investigation based on the theories of legal scholars in both legal systems and on the legislative usages of the two concepts of public order and public policy. It indicates that public policy is a special conception corresponding to new legal developments and interactions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public Order
  • advisory public order
  • protective public order
  • Public Policy
  • disciplinary public order
  • legal norms
  • State
الماسی، نجادعلی (1382)، حقوق بین‌الملل خصوصی، تهران: میزان، چ1.
طباطبایی مؤتمنی، منوچهر (1387)، حقوق اداری، تهران: انتشارات سمت، چ15.
غمامی، سید محمدمهدی؛ اسماعیلی، محسن (1389)، «مطالعه تطبیقی نظام حقوقی رقابت در ایران و فرانسه»، پژوهشنامه حقوق اسلامی، ش32.
کاتوزیان، ناصر (1380)، مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، تهران: شرکت سهامی انتشار، چ28.
 
Academie De Droit International De La Ha (1990), Recueil Des Cours, 1989-V, La Ha: Martinus Nijhoff Publishers.
Agamben, Giorgio (2005), State of Exception, Chicago: University of Chicago Press.
André de Laubadère, Jean-Claude Venezia (1997), Traité de droit administratif, L.G.D.J.,Volume 3.
Birkland, Thomas A. (2010), An Introduction to the Policy Process: Theories, Concepts, and Models of Public Policy Making, USA: M.E. Sharpe.
Boden, Didier (2002), L'ordre public: Limite et Condition de la tolérance; Recherches sur le pluralisme juridique, Paris: Thèse Université de Paris I Panthéon-Sorbon.
Chisholm, Hugh (1911), Encyclopædia Britannica (11th ed.), Cambridge: Cambridge University Press.
Delvolvé, Jean-Louis; Rouche, Jean & Pointon, Gerald H. (2003), French Arbitration Law and Practice, Uk: Kluwer Law International.
Gold, Joseph (1986), The Fund Agreement in the Courts, International Monetary Fund, 4 Vols.
Gonzales, Campos; Fernandez, Rozas, (1974), l`Ordine Publico Internazionale, CEDAM.
Jenkins W. I. (1978), Policy, Analysis: A Political and Organizational Perspective, London: London.
Lambert-Faivre, Yvonne (2001), Droit des assurances, Paris: Dalloz.
Miriam, Catherine Smith, Orsini, Michael (2007), Critical Policy Studies, Canada: UBC Press.
Moreau, Jacques (1994), Police administratives, Paris: Et. Technique-juris Classeur.
Mathias, Peter & Pollard, Sidney (1989), The Cambridge Economic History of Europe from the Decline of the Roman Empire, Volume 8: The Industrial Economies: The Development of Economic and Social Policies, Cambridge: Cambridge University Press.
Neraudau, Emmanuelle (2006), Ordre public et droit des étrangers en Europe. La notion d'ordre public en droit des étrangers à l'aune de la construction européenne, Bruxelles: Bruylant.
Nippel, Wilfried (2003), Key Themes in Ancient History: Public Order in Ancient Rome, Cambridge: Cambridge University Press.
Pineau, Elena Rodriguez (1998), European Union International Ordre Public, Spanish Yearbook of International Law, Netherlands: Martinus Nijhoff Publishers, Vol. III.
Remy, Benjamin (2008), Exception d'ordre public et mécanisme des lois de police en droit international privé, Paris: Dalloz.
Robertson, Ian. (1989), Society: A Brief Introduction. New York: Worth Publishing.
Stout, Angela Kathryn; Alan Dello Buono, Richard; Chambliss, William J. (2004) Social Problems Law & Society, Rowman & Littlefield.
wilfeerd Jenks, C. (1964), The prospects of international adjudication, New York: Oceana Publications Inc.
Zweigert, H. KÖtz (1998), Intoduction to Comparative law, Tony Weir, Clarendon Press.
 
پایگاه‌های اینترنتی
www.gesetze-im-internet.de.
www.legifrance.gouv.fr.
www.legislation.gov.uk.
www.statutes.legis.state.tx.us.
www.ucl.ac.uk/history2/volterra/resource.htm.
www.whitehouse.gov.
www.ypdcrime.com/penal.law