تأملی فقهی ـ حقوقی، در وضعیت ید امین پس از عدول از تقصیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناس ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه تربیت مدرس (نویسنده مسئول)

2 استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه قم

چکیده

 با ارتکاب تعدی یا تفریط از سوی امین، ید امانی وی به ید ضمانی  تبدیل می‌گردد. بدیهی است در چنین وضعی او نسبت به هر گونه تلف یا نقصانی هر چند مستند به فعل او نباشد مسئول خواهد بود. اما آنچه که قابل تأمّل است  این است که اگر امین از کرده خود پشیمان گشته، تصمیم به حفظ و نگهداری مال امانی مطابق با اذن یا متعارف نماید ید او از حالت ضمانی  به امانی بر می گردد یا خیر؟
قانون مدنی در این‌باره ساکت است. به لحاظ فقهی نیز فقها نقطه‌نظر واحدی ندارند؛ بعضی بازگشت ید به امانی بودن و بعضی دیگر عدم بازگشت را ترجیح داده‌اند. گروهی نیز، قایل به تفصیل شده‌اند. در برخی موارد به بازگشت ید به امانی بودن و در موارد دیگر به عدم بازگشت نظر داده‌اند.
در این مقاله کوشیده شده است، از سویی با التفات به جامع نظرات فقهاء در این حوزه، تقسیم‌بندی بدیعی ارائه شود؛ از دیگر سو، رهیافتی مناسب، به خصوص در باب بازگشت قهری ید امانی، به امین تارک از تقصیر ارائه شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Study of Law and Jurisprudence Back Possession Trust to Honest Guilty

نویسندگان [English]

  • Meysam Akbari Dehno 1
  • Mohammad Bagher Parsapoor 2
1 MA student of privacy lawof Tarbiat modares university (Corresponding Author)
2 Assistant Professor of Qom university
چکیده [English]

The alleged abuse or wastage of the trustee, you should trust him more
opportunity to benefit from the fruits of Responsibility boiled and trust
you, he will not Yray. To Therefore, to the trustee of the trust property
is being infringed, or wastage, by denying him civil penalty of
Obligation of Trust and transportation will be legitimate and justified.
But what about the need to pay is contemplated that if Amin was
regretful of his guilt, and victimization and on the other hand, does the
former waste reduction, and again attempted to hold the trust property
to the trustee, the rule can be punished for Civil she was there for him
to trust you?
According to law, civil law does not provide an answer to this
question, and talk of iodine status among the faithful after the fault has
not?
In terms of jurisprudence, which Fqhayy have any pictures of this
discussion, the comments are elected In a conventional classification,
their views on this issue are summarized in vision is ،Other collective
group and not return back Ydamany are preferred. They also adopt a
middle way in the back where you do not trust and believe in others
return to trust you. Th apex of the fault are
Been attempted in this paper, we proposed opinion analysis division
delivers innovative in this area is additionally a good approach,
especially in regard to force you trust, the trustee apex of the fault is
present.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Honest
  • Guilty Honest
  • Abuse and wastage
  • Possession Trust
  • Possession Responsibility
  • Back Possession Trust

مراجع

آملى، محمدتقى (1380ق)، مصباح الهدى فی شرح العروه الوثقى، تهران: بی‌نا.
ابن ابى جمهور، محمد بن زین‌الدین ( 1405ق،)، عوالی ­اللئالی العزیزیه، قم: دار سیدالشهداء للنشر.
ابن حمزه طوسى (1408ق)، الوسیلة إلى نیل الفضیله، قم: انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشى نجفى.
امامى، حسن (1375)، حقوق مدنى، تهران: انتشارات اسلامیه.
انصارى، مرتضى (1410ق)، کتاب المکاسب، قم: مؤسسه مطبوعاتى دارالکتاب.
بازگیر، یداله (1379)، آراء دیوان عالی کشور در امور حقوقی، تهران: انتشارات فردوسی.
بجنوردى، محمد بن حسن (1401ق)، قواعد فقهیه، تهران: مؤسسه عروج.
بحرانى، آل­ عصفور (بی‌تا)، الأنوار ­اللوامع فی­ شرح ­مفاتیح الشرائع ، قم: مجمع البحوث العلمیه.
بهجت فومنى، محمد تقى (1423ق)، وسیلة النجاة، قم: انتشارات شفق.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1378)، فلسفه حقوق مدنی، تهران: کتابخانه گنج دانش.
حائرى، على (1418ق)، ریاض المسائل ، قم: مؤسسه آل البیت علیهم‌السلام.
حکیم، محسن طباطبایى (1416ق)، مستمسک العروه الوثقى، قم: مؤسسه دار التفسیر.
حلّى، ابن ادریس(1410 ه‍ ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى ، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
خمینى، روح‌اللّه (بی‌تا)، تحریر الوسیله، قم: مؤسسه مطبوعات دارالعلم.
خویى، ابوالقاسم (بی‌تا) مصباح الفقاهه، بی‌جا: بی‌نا.
همو(1410ق)، منهاج الصالحین، قم: نشر مدینة العلم.
سیستانى، على حسینى (1417ق)، منهاج الصالحین، قم: دفتر حضرت آیت‌الله سیستانى.
شیرازى، صادق حسینى (1425ق)، التعلیقات على شرائع­الإسلام، قم: انتشارات استقلال.
صاحب جواهر، محمد حسن (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت: دارإحیاء التراث العربی.
صدر، محمد باقر(1408ق)، القواعد الفقهیه، قم: دفتر جناب مقرر.
اب‍ن‌ ب‍راج‌، ع‍ب‍دال‍ع‍زی‍ز ب‍ن‌ ن‍ح‍ری‍ر (1411ق)، جواهر الفقه ـ العقائد الجعفریة، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه.
شهید ثانى، زین‌الدین بن على (1410ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم: کتابفروشى داورى.
همو (1414ق)، حاشیه الإرشاد، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه.
همو (1413ق)، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، قم: مؤسسه المعارف الإسلامیه.
طوسى، محمد حسن (1387ق)، المبسوط فی فقه الإمامیة، تهران: المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه.
همو (1407ق)، الخلاف، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
عاملى، سید جواد بن محمد حسینى (1419ق)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلاّمه، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
علامه حلّى، حسن بن یوسف (1410ق)، إرشاد الأذهان إلى أحکام الإیمان، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
همو (1414 ه‍ ق)، تذکرة الفقهاء، قم: مؤسسه آل البیت(ع)، 2و16و17.
همو (1420ق)، تحریر الأحکام الشرعیة على مذهب الإمامیه، قم: مؤسسه امام صادق(ع).
فخرالمحققین، حسن بن یوسف (1387ق)، إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
قافی، حسین، شریعتی، سعید (1390)، اصول فقه کاربردی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
کاتوزیان، ناصر(1387)، قواعد عمومی قراردادها، تهران: شرکت سهامی انتشار.
همو (1389)، عقود معین، تهران: شرکت سهامی انتشار.
کلینى، محمد بن یعقوب (1407 ق)، الکافی، تهران : دارالکتب الإسلامیه.
متقی هندی، حسن (1389ق)، کنز العمّال فی سنن الاقوال و الافعال، تصحیح صفوه السقاء، بیروت: مکتبه التراث الاسلامی.
مجاهد طباطبایى حائرى، محمد (بی‌تا)، کتاب المناهل، قم: مؤسسه آل البیت علیهم‌السلام.
محدث نورى، میرزا حسین ( 1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت: مؤسسه آل البیت(ع).
محقق ثانى (عاملى کرکى)، علی بن حسین (1414ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم: مؤسسه آل البیت(ع).
محقق حلّى، نجم‌الدین (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
همو (1418ق)، المختصرالنافع فی فقه الإمامیه، قم: مؤسسه المطبوعات الدینیه.
محقق داماد، مصطفى (1406ق)، قواعد فقه، تهران: مرکز نشر علوم اسلامى.
مراغى، میر عبدالفتاح (1417ق)، العناوین الفقهیه، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
مغربى تمیمی، ابوحنیفه (1385ق)، دعائم الإسلام، قم : مؤسسه آل­البیت علیهم‌السلام.
مغنیه، محمد جواد (1421ق) ، فقه الإمام الصادق علیه‌السلام، قم: مؤسسه انصاریان.
مقدس اردبیلى، احمد بن محمد (1403 ق)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
میرزاى قمّى، ابوالقاسم (1413ق)، جامع الشتات فی أجوبة السؤالات، تهران: مؤسسه کیهان.
نجفى کاشف الغطاء، احمد بن على (1423ق)، سفینة النجاة و مشکاة الهدى و مصباح السعادات، نجف: مؤسسه کاشف الغطاء.
نجفى کاشف الغطاء، حسن بن جعفر (1422ق)، أنوار الفقاهه ـ کتاب الودیعه، نجف: مؤسسه کاشف الغطاء.
نجفى کاشف الغطاء، محمد حسین (1359ق)، تحریر المجله، نجف: المکتبه المرتضویه.
همو (1414ق)، تکمله العروه الوثقى، قم: کتابفروشى داورى.
یزدى، محمد کاظم ( 1419ق)، العروه الوثقى، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
همو (1421ق)، حاشیه المکاسب، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
 

 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 05 آبان 1391
  • تاریخ بازنگری: 30 آذر 1391
  • تاریخ پذیرش: 28 دی 1391

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار