بررسی اجرای علنی مجازاتها از منظر علم کیفرشناسی و آراء فقها

پورحسینی, محمدجواد; قریشی, سیدمهدی; جوادی, محمدحسن

doi:10.30497/law.2017.2096

بررسی اجرای علنی مجازاتها از منظر علم کیفرشناسی و آراء فقها

نوع مقاله : ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مقاله پژوهشی‌‌

نویسندگان

¹ فارغ التحصیل دکتری فقه و حقوق اسلامی از دانشگاه ارومیه (پردیس) و عضو هیأت علمی گروه حقوق، واحد خرم آباد.، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران

² استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشگاه ارومیه

10.30497/law.2017.2096

چکیده

اجرای علنی مجازات بر مبنای اصول و اسلوب قواعد سنجش پذیر بنا نشده است و در عمل به بازدارندگی و کنترل جرایم منجر نشده است؛ از همین روست که نشانه‌هایی از عوام‌گرایی کیفری در آن قابل مشاهده است؛ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 در مادۀ 499 ممنوعیت اجرای علنی مجازات را اصل و خلاف آن را استثنا و مستلزم وجود الزامات قانونی و مصلحت سنجی‌های قضایی کرده است؛ اجرای علنی مجازات از نظر علم کیفرشناسی آسیب‌های مستقیمی بر خانواده فرد مجازات شده داشته؛ با این اوصاف نه تنها موجب بازگشت وی به عنوان یک انسان صالح به جامعه نمی‌شود، بلکه تجربه یک بار تحقیر و خواری او را برای ارتکاب جرائم بعدی جسورتر ساخته و در نتیجه وی دیگر واهمه‌ای از اجرای مجازات در علن ندارد چرا که شخصیت و پایگاه اجتماعی قبلی خود را از دست رفته تلقّی می‌کند؛ از نظر فقهی عقاید مختلف و متفاوتی در زمینه اجرای علنی یا اجرای مخفیانه مجازات‌ها اذعان شده است؛ به نظر نگارنده در تحلیل اجرای علنی یا اجرای مخفیانه مجازات‌ها باید اذعان داشت که مصلحت اسلام و مسلمین در اجرای کیفر مدنظر قرار گیرد و اساساً بر پایه مصلحت عمل شود؛ مثلاً هرگاه اجرای علنی مجازاتی موجب وهن اسلام و نظام اسلامی باشد؛ باید از اجرای آشکار مجازات جلوگیری شود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.22519858.1396.18.45.7.8

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Public Execution of Punishments from the Perspective of Pathology and the Jurists

نویسندگان [English]

Mohammad Javad Pourhosseini ¹
Seyyed Mehdi Qureishi ²
Mohammad Hasan Javadi ²

¹ graduated from Ph.D. in jurisprudence and Islamic law from Urmia University (Pardis) and member of faculty of law, Khorramabad Branch, Islamic Azad University, Khorramabad, Iran

² Assistant Professor at jurisprudence and Islamic law of Urmia University

چکیده [English]

The purpose of this article is to answer the questions: What is psychic fight and its operations? Doesitsexamplesreasoning originate from the legal reasoning and is it acceptable by Islam and EmamyeFaghihs’ viewpoints? Or its acceptance is limited by the proper situations and conditions?
The research method of this article is a library based one and processing the data is of analytic descriptive one. With a short glance at the history of psychic fight and operations. it is revealed that from the beginning of man’s creation such fight and operations exist and the farther the history, the more its complexity and extend while approaching the communication era. In this paper psychic fight and its operations, its essence, and its examples are analyzed and explainedbased on a Feghhi opinion. Although the examples are many, some are used in todays’ world are of man’s concerns.
The findings of this research reveals that psychic fight and operations is a normal phenomenon like the other phenomena existing in the start of Islam while its use and application is lawful to weaken the enemy’s spirit or to protect the ethical Islamic principles..

کلیدواژه‌ها [English]

psychic operations
psychic war
EmamiyeFegh
Spy
Terror

مراجع

ابوالحسنی، رحیم(1380)، اجرای علنی مجازاتها از دیدگاه حقوق اسلام، مجله رواق اندیشه، شماره 6.

استنافی، گاستون و ژورژلواسوربرناربولک (1377)، حقوق جزای عمومی ترجمه حسن دادبان، جلد دوم، تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ اول.

اشکوری، سید علی حسین و دارابی، بهنام (1393)، اجرای علنی مجازاتها از دیدگاه فقه مقارن و تأثیر مقتضیات زمان، دوفصلنامه فقه مقارن، سال دوم، شماره 3.

امیدی، جلیل و عطوف، حسینعلی(1394)، اجرای علنی مجازات؛ توجیهات، تبعات، مجله مطالعات حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشگاه تهران، دوره، شماره 4 – 5.

باختر، احمد(1387)، اجرای احکام کیفری در آیینۀ قوانین و رویۀ قضایی، انتشارات جنگل، جاودانه، تهران.

بکاریا ، سزار(1389)، رساله جرائم و مجازاتها، ترجمه محمد علی اردبیلی، تهران، نشر میزان، چاپ ششم.

پرادل، ژان(1393)، تاریخ اندیشههای کیفری، ترجمه علی حسین ابرندآبادی، تهران، انتشارات سمت، چاپ نهم.

خوانساری، سیداحمد (1394 ه.ق)، جامع المدرک فی شرح مختصر النافع، جلد پنجم، تهران، مکتبه الصدوق.

خوبی، ابوالقاسم(1410 ه. ق)، مبانی تکلمه المنهاج، جلد اول، نشر مدینه العلم.

طوسی، ابن جعفر محمدبن الحسن بن علی(1390 ه.ق)، النهایه فی مجردالفقه و الفتاوی، بیروت، دارالکتاب العربی.

شهیدثانی(1392)؛ ترجمه و تبیین شرح اللمعه، جلد نهم و سیزدهم، موسسه انتشارات دارالعلم.

رشیدی لرستانی، طاهره (1390)؛ بررسی جنبه‌های جرم‌شناختی اجرای علنی مجازات‌ها، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشگاه پیام نور استان تهران.

کی نیا، مهدی(1393)؛ مبانی جرمشناسی، جلد اول و دوم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.

گسن، ریموند(1392)؛ جرمشناسی کاربردی ، ترجمه مهدی کی نیا ، تهران، انتشارات مجد.

گودرزی پور، فاطمه (1393)؛ نقش علنی بودن دادرسی در جلب اعتماد افکار عمومی به سلامت و کارآیی نظام دادرسی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.

مخدومان، بلال(1393)؛ آسیب‌شناسی اجتماعی اجرای مجازاتهای خشونت‌آمیز در حقوق کیفری، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.

محقق داماد، سید مصطفی(1380)؛ چشم اندازی بر حدود و اجرای علنی آن، مجله تخصصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، سال اول، شماره دوم.

مظلومان، رضا (1384)؛ جرم‌شناسی (کلیات)، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.

مرکزتحقیقات ‌فقهی ‌قوه‌قضائیه (1382)؛ مجموعه آرای فقهی - قضایی در امور کیفری، انتشارات قوه قضایی، چاپ اول.

میرمحمدصادقی، حسین(1392)؛ حقوق جزای بین الملل، تهران ، نشر میزان.

نجفی توانا، علی، میلکی، ایوب(1392)؛ بایدها و نبایدهای اجرای علنی کیفر، بایسته‌های پژوهش در نظام عدالت کیفری (مجموعه مقالات)، تهران، نشر میزان.

نوفرستی، غلامرضا (1383)؛ اجرای مجازات در ملأعام، مجلۀ دانش پژوهان، شماره 5، تهران.

نهازی، غلامحسین (1380)؛ بهینه سازی اجرای علنی حدود الهی و پذیرش فراگیر مردمی (یادداشت سردبیر) ، نشریه امنیت ، ش 23، سال پنجم.

هاشمی، سید علی(1388)؛ اجرای علنی کیفر در حقوق ایران، فقه امامیه و مطالعه تطبیقی آن با حقوق فرانسه، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشگاه امام صادق.

Donohue, J. J, Wolfers, J.(2004), The Death Penalty: No Evidence for Deterrence, Economic Voice.

Fagan, Jeffrey, Zimmring, Franklin, Geller, Amanda (2006), Capital Homicide and Capital Punishment: A Market Share Theory of Deterrence, Texas Law Review.

Van Den Haag, E; Justice Deterrence and the death Penalty, I J, R, Acker, R. M. Bohm, C. S, Lanier (eds) (2003), American’s Experiment with Capital Punishment.